In Nederland zijn er een aantal pilots gestart, waarbij er afspraken worden gemaakt tussen netbeheerder en een groep van bedrijven of individuele bedrijven over het gecontracteerd transportvermogen. Het gaat daarbij om nieuwe contractvormen waarbij afspraken worden gemaakt over het gecontracteerd vermogen van een groep van bedrijven (groeps-TO) of afspraken over capaciteitsbeperkingen met een bedrijf (CBC) of een groep van bedrijven (groeps-CBC). De mogelijkheden zijn sterk afhankelijk van de lokale situatie. Dit moet worden afgestemd met de regionale netbeheerder.

Groepscontracten worden afgesloten tussen de netbeheerder en de groepsentiteit, die de deelnemers aan de energiehub vertegenwoordigt. De groepsentiteit zorgt voor monitoring en sturing, zodat alle bedrijven gezamenlijk binnen de netgrens blijven. Fysiek veranderd er niks aan het net. Ieder bedrijf behoud zijn eigen aansluiting en aans;luit- en transportovereenkomst (ATO) en betaald daarvoor o.a. een periodieke vergoeding voor de aansluiting en het maximaal vermogen dat er in een maand op enig moment wordt benut (kWmax). Het verschil is dat ieder bedrijf niet meer individueel transportvermogen contracteert, maar als groep. Individueel is het gecontracteerd transportvermogen dus 0.

Vooralsnog zijn groepscontracten alleen beschikbaar voor pilots. Bedrijventerreinen die niet aangewezen zijn als pilots kunnen wel al voorbereidingen gaan treffen. De verwachting is dat in eind 2026 groepscontracten de standaard worden. Dit betekent niet dat het automatisch ook overal toegestaan wordt.

Groepstransportovereenkomst (groeps-TO)
Een groepstransportovereenkomst (groeps-TO) bevat afspraken over het delen van de transportcapaciteit. Een belangrijke afspraak in de overeenkomst is de hoogte van de totale transportcapaciteit voor de groep. Deze grens ligt voor de groep als geheel lager dan de optelsom van de capaciteit`, die iedere deelnemer afzonderlijk heeft en is gebaseerd op het daadwerkelijke gebruik. In ruil hiervoor mogen bedrijven gebruik maken van het vermogen dat de buurman op bepaalde tijden niet gebruikt en krijgen ze een korting op het nettarief. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld vrachtwagens is de nacht opladen.

De groeps-TO wordt afgesloten tussen de netbeheerder en de groepsentiteit, die de deelnemers aan de energiehub vertegenwoordigt. Een groeps-TO is een voorbeeld van een firm aansluit- en transportovereenkomst (firm ATO). Bij een firm ATO is de transportcapaciteit voor een bedrijf, of in dit geval dus een groep van bedrijven altijd gewaarborgd.

De bedrijven behouden zelf de controle over de verdeling van de capaciteit binnen de energiehub en maken daar met elkaar afspraken over. De groepsentiteit sluit daarvoor deelnemersovereenkomsten met de deelnemers. In de deelnemersovereenkomsten wordt onderling het gecontracteerd vermogen verdeeld en worden er afspraken gemaakt over o.a. de tariefstructuur, over de inzet van flexibele energievragers en de realisatie en exploitatie van een batterij.

Capaciteitsbeperkingscontract (CBC)
Een capaciteitsbeperkingscontract is een voorbeeld van een non-firm aansluit- en transportovereenkomst met netbeheerder (non-firm ATO). Bij een non-firm ATO is de transportcapaciteit voor een bedrijf of een groep van bedrijven niet is gewaarborgd. In ruil hiervoor krijgt een bedrijf of een groep van bedrijven een vergoeding of een korting op het nettarief. Een (groeps-)CBC is interessant als er veel flexibele assets zijn, zoals batterijen, warmtebuffers, koelhuizen, laadinfrastructuur of flexibele productieprocessen. Er zijn twee soorten CBC’s, op basis van vaste tijdsvakken of op basis van afroep.

Bij vaste tijdsvakken krijgt een bedrijf of groep van bedrijven bijvoorbeeld iedere dag tussen 13.00 en 15.00 uur minder capaciteit voor teruglevering. Op dat moment zal het vermogen van de zonnepanelen dus ingeperkt moeten worden (curtialment) op momenten dan de geproduceerde stroom niet gelijktijdig kan worden benut. Ander voorbeeld is dat een bedrijf of groep van bedrijven iedere dag tussen 16.00 en 20.00 uur minder capaciteit krijgt voor afname. Op dat moment kunnen bijvoorbeeld  bestelbusjes en vrachtwagens niet worden opgeladen of moet er elektriciteit vanuit een batterij worden geleverd.

Bij de tweede vorm op afroep spreekt een bedrijf of groep van bedrijven met netbeheerder af dat de stroom opwek of het verbruik aanpast wordt op het moment dat de netbeheerder een piek verwacht en er sprake in van netcongestie. Dat wordt een dag van tevoren gecommuniceerd. Op die tijdstippen zullen dan bijvoorbeeld productieprocessen of zonnepanelen moeten worden afgeschakeld of moet er elektriciteit vanuit een batterij worden geleverd.