Netbewuste nieuwbouw wordt een steeds belangrijker thema bij gebiedsontwikkelingen. Het wordt de nieuwe norm voor de netbeheerders om alle gebruikers in het gebied van voldoende transportvermogen te kunnen voorzien, omdat het energienet tegen haar grenzen aanloopt door netcongestie. Een netbewuste gebiedsontwikkeling wordt dus randvoorwaarde om de benodigde woningbouwproductie te kunnen realiseren in Nederland.

In bijna heel Nederland is er sprake van netcongestie. Het gevolg is dat niet alle aanvragen voor transportcapaciteit door netbeheerders kunnen worden goedgekeurd. Grootverbruikers, die (extra) transportvermogen nodig hebben, belanden op een wachtlijst. In veel gebieden is het ook onzeker of er nog wel voldoende ruimte is om alle benodigde nieuwbouwwoningen te realiseren. De woningbouwproductie dreigt daarom te stagneren.

In de provincies Flevoland, Gelderland en Utrecht (FGU) zijn in samenwerking tussen het Rijk, Provincies, Netbeheerders en verschillende marktpartijen een aantal maatregelen getroffen om netcongestie te verminderen. Eén van deze maatregelen is netbewuste nieuwbouw. Het doel van de maatregel is om zoveel mogelijk nieuwbouwwoningen aangesloten krijgen, tegen een zo laag mogelijke netbelasting.

In een samenwerkingsverband tussen provincies, Bouwend Nederland, NEPROM, Techniek Nederland en netbeheerders wordt er momenteel gewerkt aan een ‘kader’ voor netbewuste nieuwbouw. Doel van deze netbewuste nieuwbouwladder is om een gedragen en onderbouwd inhoudelijk fundament te hebben waarin duidelijk wordt wat een de kosten zijn voor een integraal maatregelenpakket en wat de impact ervan is op verschillende onderdelen in de keten (het stroomnet, de ontwikkelaar, bouw & techniek, vastgoedeigenaar en de bewoner).